امروزه در این دنیای شلوغ و پرهیاهو، شاید بیش از همیشه انسان به لحظاتی برای آرامش نیازمند است و گویی آرامش در زندگی این روزهای ما به جواهری کمیاب تبدیل شده است که برای تجربه آن باید تلاش کرد. یکی از راه های رسیدن به آرامش، استفاده از تمرین های مدیتیشن است.

مدیتیشن، ورزشی برای ذهن

مدیتیشن درواقع یک نوع ورزش است که منشأ آن کشورهای جنوب شرقی آسیاست و امروزه در کشورهای مختلف جهان به کار برده می شود. مدیتیشن نوعی مراقبه است که در آن فرد ذهنش را از امور غیرضروری خالی می کند. در واقع می توان گفت مدیتیشن یک نوع بی ذهنی است. در حالت عادی ذهن ما پر از آرزوها، خاطره ها و هیجان ها و همیشه درگیر و شلوغ است. حتی زمانی که در خواب هستیم نیز مغز در حال فعالیت است و به همین دلیل خواب می بینیم .

زمانی که فرد مدیتیشن انجام می دهد، در حالتی فرو می رود که هیچ فکر، آرزو و هیجانی به ذهنش وارد نمی شود و فرد به راستی آرامش را تجربه می کند؛ این آرامش همان مدیتیشن است. لحظات مراقبه، لحظاتی سرشار از سکوت و فضای خالص و آرامش محض است.

مدیتیشن به ما کمک می کند بیشتر به بخش وجودی خودمان که محو، ناشناخته و نادانسته است، پی ببریم. به وسیله مدیتیشن به واقعیت درون خود بیشتر پی می بریم.

در این حالت شخص با خود و محیط پیرامونش راحت تر خواهد بود و کارهایی را که به عهده می گیرد، به شکل موثرتری انجام می دهد و به دیگران نزدیک تر می شود. این افراد احساس خصومت و نگرانی کمتری را تجربه خواهندکرد .

ذهن و جسم روی یکدیگر تاثیر متقابل دارند و زمانی که با مدیتیشن و ذهن را از افکار منفی و ناخواسته خالی می کنیم، این آرامش ذهنی روی جسم ما نیز تاثیر می گذارد و باعث می شود آرامش درونی و لذت بخشی را تجربه کنیم. در هنگام انجام مدیتیشن آرامش بخشی به جریان می افتد و بر روی ذهن، اعصاب، اندام های حسی و جسم تاثیر مثبت می گذارد و به ترتیب ذهن آسوده و آرام خواهد شد.

چند لحظه آرامش

ذهن انسان چند پاره است و به مسائل مختلف فکر می کند و همین امر باعث ناآرامی در فرد می شود. در واقع می توان ذهن را به خیابان شلوغی تشبیه کرد که ترافیک سنگینی دارد و اتومبیل ها با سرعت در آن در حال عبور و مرور هستند و گاهی هم تصادف می کنند. با کمک مدیتیشن و تمرین های آرام سازی، می توان یک این ذهن شلوغ و آشفته را آرام کرد بنابراین اگر احساس خستگی ذهنی و استرس می کنید، چند دقیقه از اتاق کارتان بیرون بروید و در یک جای آرام و بدون دغدغه بنشینید، چشمان خود را ببندید و فقط به تنفس خود دقت کنید. آرام نفس بکشید. این کار اثر قدرتمندی برای آرام کردن ذهن شما دارد. وقتی هوا را به داخل شش های خود فرو می برید، آرامش درونی را وارد بدن خود می کنید و وقتی هوا رابیرون می رانید، تجسم کنید تمام نگرانی ها و تشویش ها را بیرون رانده اید. این ساده ترین راه برای مدیتیشن و رسیدن به آرامش است.

تاثیر مدیتیشن بر بیماری ها

بسیاری از متخصصان معتقدند تمرین های تن آرامی که تحت نظارت و راهنمایی های پزشک و روان شناس انجام می شود، در درمان بیماری هایی مانند زخم معده، بیماری های قلبی ـ عروقی و بیماری ها و اختلال های جسمانی که علتی روانی و ذهنی دارند، موثر است.

انواع مدیتیشن

امروزه روش های متعددی برای انجام مدیتیشن وجود دارد که با وجود تفاوت هایشان، همگی یک هدف را دنبال می کنند و آن چیزی نیست جز دستیابی انسان به آرامش درونی. برخی از انواع مدیتیشن عبارتند از :

ـ مدیتیشن تمرکزی: ساده ترین روش برای این نوع مدیتیشن این است که آرام بنشینید و روی تنفس خود دقت کنید. نوعی ارتباط بین ریتم تنفس و فکر شخص وجود دارد. زمانی که یک فردی عصبانی است، تنفس او سریع تر و کوتاه تر می شود و هنگامی که فکرش آرام است، تنفس او منظم و عمیق تر خواهد بود بنابراین تمرکز روی تنفس باعث می شود فرد آرامش درونی و فکری کسب کند.

ـ مدیتیشن تفکری: در این نوع باید روی حواس تمرکز انجام شود و شخص تصور کند که اطلاعات دریافتی از طریق حواسش و افکار ناراحت کننده از جلوی ذهنش عبور می کنند و بدون اینکه فعالیتی انجام بدهد، فقط شاهد تخلیه فشارها و ناراحتی های خود خواهد بود.

گام به گام تا انجام مدیتیشن

قبل از اینکه مدیتیشن را شروع کنیم، باید به نکته های زیر توجه کنیم:

۱ نظم در محل و زمان تمرکز اهمیت بسزایی دارد. وقتی زمان و مکان منظم باشد، ذهن آرام و با حداقل تاخیر فعال می شود. به همین دلیل سعی کنید مدیتیشن را در یک ساعت به خصوص و در یک جای مشخص انجام دهید.

۲ بهترین زمان برای انجام مدیتیشن صبح زود و غروب است یعنی زمانی که در بحبوبه فعالیت های روزمره نیست.

۳ قبل از شروع به مغزتان دستور دهید آرام باشد و گذشته، حال و آینده را فراموش کنید.

۴ آگاهانه تنفستان را منظم کنید تا اکسیژن بهتر به مغز برسد و سپس تدریجی مغز را از افکار مختلف خالی کنید.

۵ برای ساکن شدن ذهن به مغز خود فشار نیاورید زیرا با این عمل امواج مغزی افزایش می یابد و مدیتیشن به تاخیر خواهدافتاد.

۶ روی اشیای بی رنگ و خنثی تمرکز و پس از بستن چشم هایتان آن شیء را تصور کنید. می توانید کلمه ای را هنگام تمرکز و مدیتیشن مرتب تکرار کنید، آن کلمه را در ذهن خود تکرار و با تنفستان هماهنگ کنید. .